Prof. Dr. Sedat BOSTAN


Sağlık Sektöründe Fiyat Sorunu

Sağlık hizmetlerinin en önemli özelliklerinde biri de dışsallıktır. Yani hasta olan kişinin hastalığının kişi ile sınırlı kalmamasıdır.


 

Sağlık hizmetlerinin en önemli özelliklerinde biri de dışsallıktır.

Yani hasta olan kişinin hastalığının kişi ile sınırlı kalmamasıdır. Hastalığın aileye ve çevreye yayılmasıdır. 

Diğer bir deyiş ile sağlık sorunlarının olumsuz toplumsal etkilerinin kaçınılmaz olmasıdır.

Bu nedenle sağlık hizmetlerinin, özellikle temel sağlık hizmetlerinin, ağırlıklı olarak kamusal olması ve vatandaşların kamu sağlık sigortasına sahip olmaları çoğu ülkede zorunludur.

Bunun ile birlikte bir kısım sağlık hizmetlerinin özel sektör eliyle verilmesi de yaygındır.

Ülkelerin sağlık sistemleri arasındaki farkı, özel sektörün sağlık hizmetlerindeki payı belirlemektedir.

Ülkemizde Anayasa’nın 56. maddesi sağlık hizmetlerinin sunulmasını düzenler.

Bu madde de sorumluluk devlete verilmiş olmakla birlikte, özel sağlık sektörünün hizmet sunmasına cevaz verilmiştir.

Sağlıkta dönüşüm sürecinde özel sağlık sektörünün sağlık hizmetlerindeki payının artırılmasına yönelik düzenlemeler yapıldı.

Böylece özel hastane, tıp merkezi ve polikliniklerin sayıları arttı ve bütün ülke sathına yayıldı.

Şu anda özel hastaneler, tıp merkezleri ve diğer sağlık işletmeleri, sağlık hizmeti arzında söz sahibi olup önemli miktarda sağlık hizmeti talebini karşılamaktadır.

Ayrıca özel sağlık sektörünün, sağlık turizminde de payı büyüktür.

Fakat uygulanan kamu sağlık fiyat tarifesi (SUT), mevcut enflasyonist ortamda, Sosyal Güvenlik Kurumu ile sözleşmeli özel hastane ve merkezler için gerçekçi bir alt yapı oluşturmamaktadır.

Kamu fiyat tarifesinin (SUT) sağlık hizmetlerinin gerçek maliyetleriyle ilişkisiz olması Üniversite hastaneleri içinde ciddi mali sorunlara neden olmaktadır.

SUT’a göre özel hastaneler, SUT fiyatlarının ancak iki katına kadar hastalardan ücret alabilir.

Bu katsayı gerçekçi bulunmadığından, özel hastane ve tıp merkezlerinde uygulanan ücret tarifesi farklı olabilmektedir.

Öyle ki 4 yüz TL’den başlayan muayene ücretleri 2 bin ve daha yukarısı rakamlara tırmanabiliyor.

Ayrıca SUT’a göre hasta muayene paketi içerisinde olan tıbbi tetkikler için ücret alınabilmekte ve parça başı ücretlendirilmiş tetkikler için de tarife üzeri fiyat talep edilebilmektedir.

Kamu hastanelerindeki yoğunluk ve muayene sırası almakta yaşanan zorluklar, hastaları özel hastanelere yönlendirmektedir.

Üniversite hastaneleri, maliyetlerle baş etmekte zorluk çekmekte ve sürekli öğretim üyesi kaybetmektedir.

Bu kayıplar hem sağlık hizmetlerini, hem de tıp eğitimini olumsuz etkilemektedir.

Özel hastane ve tıp merkezleri fiyat meşruiyetini korumakta zorlanmaktadır.

Vatandaşlar, özel sağlık kuruluşlarında karşılaştığı ödemelerden hoşnutsuzdur.

Bütün bu gerekçeler, sağlık sektöründeki fiyat sorununun gerçekçi bir zeminde çözümlenmesini gerektirmektedir.