Tütün endüstrisi elektronik sigara ve ısıtılmış tütün ürünleri ile gençlerde dünya genelinde yeni bir salgını tetiklemiştir ve alternatif ve yeni ürün adı altında bu ürünlerini yaygınlaştırarak tetiklemeye devam etmektedir. Tütün endüstrisi tarafından kurulan ve finanse edilen Dumansız Dünya Vakfı (Philip Morris funded Foundation for a Smoke-Free World, https://www.who.int/news/item/28-09-2017-who-statement-on-philip-morris-funded- foundation-for-a-smoke-free-world) ) birkaç yıldır Türkiye’de farklı şekillerde fonlama ve etki ajanlığı çalışmaları yürütmektedir. Halk sağlığı alanında uzmanları çeşitli toplantı, konferanslara davet etmek, Türkiye’deki vakıfları fonlayarak bilimsel görünümlü raporlar yazdırmak tütün endüstrisinin elektronik sigara ve ısıtılmış tütün ürünlerini normalleştirme ve ülke pazarına sokma çabalarından bazılarıdır. Çocukları Tütün Salgını ve Zararlarından Koruma İnisiyatifi olarak tütün endüstrisinin oyunlarını yakından izliyor ve hiçbir şekilde ülkemiz üzerinde bir manipülasyona izin vermeyeceğimizi beyan ediyoruz.
Adı geçen Dumansız Dünya Vakfı benzer denemelerini 2019 yılında da yapmaya çalışmış olup halk sağlığı uzmanlarının, sivil toplum kuruluşlarının ve kamunun girişimleri ile İstanbul’da yapılması planlanan etkinlikleri iptal edilmiştir. Son günlerde ilgili vakfın ülkemizde Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV) üzerinden yaptığı izlenen faaliyetler bu basın açıklamasının yapılması gerekliliğini doğurmuştur. Dumansız Dünya Vakfı tarafından,fonlanan yerel vakıflarca yayınlanan bilimsellikten uzak ve manipüliatif raporlar üzerinden uzmanların çevrimiçi etkinliklere davet edildiğini gözlemliyor ve Dumansız Dünya Vakfı (Philip Morris funded Foundation for a Smoke-Free World, https://www.who.int/news/item/28-09-2017-who-statement-on-philip-morris-funded- foundation-for-a-smoke-free-world) ile işbirliği yapan tüm dernek ve vakıfları bu işbirliğini sonlandırmaya davet ediyoruz. Bu vesileyle konuyla ilgilenen tüm tarafların kapasitelerini bilimsel bilgiler ışığında artırabilmek adına kendilerine her türlü teknik desteği vereceğimizi beyan ediyoruz.
Halkımızın manipülasyondan uzak doğru bilgiye erişimi için halihazırda ülkemizde reklamı, satışı ve kullanımı yasak olan elektronik sigara ve ısıtılmış tütün ürünleri hakkında aşağıda yer alan bazı gerçekleri hatırlatmayı görev sayıyoruz.
- Elektronik sigara ve ısıtılmış tütün ürünleri dahil olmak üzere tütün kullanımının herhangi bir türü başta çocuklar ve gençler olmak üzere hiçbir insan için güvenli değildir. Son yıllarda başta ABD olmak üzere elektronik sigara ve ısıtılmış tütün
ürünlerinin çocuklar ve gençler arasında kullanımı alarm verici seviyede artış göstermektedir. Bu ürünler nikotin gibi yüksek oranda bağımlılık yapısı bir maddeyi vücuda aktaran ürünlerdir ve günümüzün elektronik sigara veya ısıtılmış tütün kullanan gençleri yarının sigara kullanıcıları haline gelmektedir.
- Türkiye, Dünya Sağlık Örgütünün teknik desteği ve alandaki halk sağlıkçıların katkılarıyla bu tehlikeyi önceden görmüş ve bu ürünlerin satışı, reklamı, pazarlaması, yolcu yanında getirilmesi ve kullanımını tamamıyla yasaklamıştır. Tütün endüstrisi bugün olduğu gibi çeşitli taktiklerle bu yasakları delmeye çalışmaktadır.
- “E-Sigara” ve “Isıtılmış Tütün” ürünleri özellikle tütün kullanımının düşüş trendinde olan ülkelerde Endüstrinin “karşı hamlesi” olarak tanımlanmaktadır. Endüstri ayrıca bu ürünlerle sigarayı bırakan veya bırakmak isteyen kişilere (sözde) “Zararı daha düşük” bir alternatif sunma yalanı içerisindedir. Böylece hem halk sağlığı kampanyalarına karşı söylem oluşturulmakta hem de alternatif ürün yaklaşımı ile olası müşteri kayıplarının önüne geçilmekte ve yeni pazar oluşturulmaktadır.
- Türkiye, tütün endüstrisi ve Dumansız Dünya Vakfının çalışmaları ile bu pazarın içine itilmeye ve milyonlarca çocuk ve gencimizin çok küçük yaşlarda nikotin bağımlısı olmasına neden olmaya çalışılmaktadır.
Çocukları Tütün Salgını ve Zararlarından Koruma İnisiyatifi
