Sağlık Hizmetleri Genel Müdürü Ahmet Tekin imzalı "Kovid-19 Pandemisi Süresince Uluslararası Sağlık Turizmi Kapsamında Ülkemize Gelecek Hasta ve Hasta Yakınları Hakkındaki Tedbirler"i içeren resmi yazı, Uluslararası Sağlık Hizmetleri AŞ (USHAŞ) ile Türkiye genelinde tüm valiliklere gönderildi.
Resmi yazıda, Kovid-19 ile mücadele süresince uluslararası sağlık turizmi kapsamında Türkiye'den sağlık hizmeti almak isteyen hastaların kabul şartları, ülkeye girişleri, hastaneye yatış, tedavi, taburculuk ve izolasyon kuralları ile hasta ve refakatçilere yönelik alınacak tedbirlerin belirlendiği ifade edildi.
Buna göre, uluslararası sağlık turizmi kapsamında, 20 Mayıs 2020'den itibaren Irak, Libya, Azerbaycan, Gürcistan, Türkmenistan, Özbekistan, Kazakistan, Yunanistan, Ukrayna, Rusya, Cibuti, Cezayir, Kosova, Makedonya, Arnavutluk, Bosna Hersek, Romanya, Sırbistan, Bulgaristan, Moldova, Somali, Kuveyt, Katar, Bahreyn, Umman, Almanya, İngiltere, Hollanda, Pakistan, Kırgızistan, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nden gelecek hastalar kabul edilecek.
Ortopedi ve travmatoloji, genel cerrahi, çocuk cerrahisi, üroloji, göz hastalıkları, kardiyoloji, kalp ve damar cerrahisi, cerrahi onkoloji, jinekolojik onkoloji cerrahisi, tıbbi onkoloji, radyasyon onkolojisi, beyin ve sinir cerrahisi, hematoloji, yoğun bakım ile üremeye yardımcı tedavi uygulamaları, organ nakli ve kemik iliği nakli alanlarında hasta alınacak.
Kabul edilecek hastalar, USHAŞ'ın hasta takip sistemine kaydedilecek ve ön onay sonrasında ilgili birimlere izin yazıları yazılacak. Ön onay için istenen bilgi ve belgeler USHAŞ tarafından yayımlanacak.
Bir hasta ile birlikte en fazla iki refakatçinin ülkeye girişine izin verilecek. Hasta ve refakatçileri seyahat, ülkeye giriş, transfer ve izolasyonu gibi konularda belirlenen kurallara uyacak.
Hasta ve refakatçileri, hava yolu ile İstanbul Havalimanı ve Ankara Esenboğa Havalimanı'ndan, kara yolu ile Kapıkule Hudut Kapısı ve Sarp Hudut Kapısı'ndan Türkiye'ye giriş yapabilecek.
Hasta ve refakatçilerine ücret karşılığında havaalanları ve hudut kapılarında Kovid-19 PCR testi yapılacak veya PCR testi için numune alınacak.
Hasta ve refakatçilerinin hastane yatış işlemleri, tedavi protokolü ve taburculuk işlemleri, "Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü Kovid-19 (Sars-Cov-2 Enfeksiyonu) Rehberi"nda yer alan ve belirlenen kurallara riayet edilerek gerçekleştirilecek.
Hasta ve refakatçilerinin kabul edileceği hastaneler, Bakanlıkça düzenlenmiş Uluslararası Sağlık Turizmi Yetki Belgesine sahip olacak. Bünyesinde Bilgisayarlı Tomografi (BT) ve Manyetik Rezonans (MR) bulunacak. Ruhsatında ve faaliyet izin belgesinde, göğüs hastalıkları, iç hastalıkları, çocuk sağlığı ve hastalıkları, enfeksiyon hastalıkları ve klinik mikrobiyoloji branşları yer alacak. Üçüncü basamak erişkin yoğun bakım ünitesi olacak.
Hastanenin müstakil bir katı veya koridor ve diğer alanlarından başka hasta veya refakatçisinin temas etmeyeceği şekilde müstakil bir servisi yurt dışından gelecek uluslararası sağlık turizmi hastaları için ayrılacak.
Seyahat öncesinde hasta ve refakatçileri, geldiği ülkede yapılabiliyor ise seyahat etmeden önceki son 48 saat içinde yapılmış ve sonucu negatif çıkmış Kovid-19 PCR testi sonuç belgesi alacak.
Seyahat sırasında yapılması gerekenler kapsamında hava yolu ulaşımını kullananlar için alınacak tedbirler şöyle:
"- Uçağa biniş sırasında Kovid-19 klinik bulguları (öksürük, ateş gibi) olan hasta ve yakınları uçağa alınmayacak.
- Uçağa biniş anından itibaren tüm yolcuların uçuş boyunca tıbbi maske takması sağlanacak, nemlendikçe değiştirilmesi konusunda yolcular bilgilendirilecek. 3 saatte bir maske yenilenecek. Yeni maske takılırken eller el antiseptiği ile temizlenecek.
- Uçakta yolcuların üçlü oturma düzeninde orta koltuklar boş bırakılacak şekilde arka arkaya, ikili oturma düzeninde ise yanları boş bırakılarak arka koltuktaki yolcu ile çapraz şekilde oturtulmaları sağlanacak.
- Uçağın arka iki sırasındaki koltuklar sağlık nedeniyle tıbbi maske takamayan veya seyahat sırasında belirti gösteren yolcular için kullanılmak üzere boş bırakılacak.
- Sağlık nedeniyle tıbbi maske takamayan yolcular en arka koltuklara birbirleri arasında en az bir metre mesafe olacak şekilde oturtulacak.
- Kabin görevlileri tıbbi maske takacak. Maskeler nemlendikçe veya her 3 saatte bir yenilenecek. Yeni maske takılırken eller el antiseptiği ile temizlenecek.
- 4 saatten kısa süreli uçuşlarda yiyecek ve içecek servisi yapılmaması tercih edilecek.
- 4 saatten uzun süreli uçuşlarda ise bir metreden yakın mesafede oturan yolcuların aynı anda maskelerini çıkarmalarını önleyecek şekilde yiyecek ve içecek servisi yapılacak.
- Uçak içinde her bir yolcu için içerisinde en az 3 tıbbi maske ve el antiseptiği bulunan sağlık kiti verilecek. Uçak tuvaletlerinde de el antiseptiği bulundurulacak.
- Uçuş boyunca kabin görevlileri tarafından yolcularda hastalık belirtisi olup olmadığı gözlenerek hastalık belirtisi olan bir yolcu saptanması durumunda, pilot tarafından vakanın durumu hakkında derhal kuleyle irtibata geçilecek ve kule tarafından olay hava limanı sağlık denetleme merkezine-havalimanı operasyon merkezine bildirilecek.
- Tüm yolcular, yolcu iletişim bilgi kartı dolduracak. Her yolcunun iki ön, iki arka ve iki yan koltuk yolcu bilgisi alınacak. Sağlık denetleme merkezi vakayı uçakta değerlendirerek İl Sağlık Müdürlüğü ve 112 Komuta ve Kontrol Merkezine bilgi verecek. Ulusal ve Uluslararası Sivil Havacılık otoritelerinin ve kuruluşlarının önerdiği bulaşıcı hastalıklara yönelik prosedürler uygulanacak."
Yazıda, kara yoluyla geleceklere yönelik önlemlere ilişkin şu bilgiler yer aldı:
"Otobüse biniş sırasında Kovid-19 klinik bulguları olan hasta ve yakınları otobüse alınmayacak. Ülkesinde yapılabiliyor ise gelmeden önceki son 48 saat içinde yapılmış ve sonucu negatif çıkmış Kovid-19 PCR testi sonuç belgesi istenecek. Seyahat başlangıcında yolculuk süresince Kovid-19'a karşı alınacak önlemler konusunda bilgilendirme anonsu yapılacak. Otobüste her bir yolcu için içerisinde en az üç tıbbi maske ve el antiseptiği bulunan sağlık kiti verilecek.
Hava yoluyla gelenlere uygulanan maske ve el antiseptiği kuralları kara yoluyla gelenler için de geçerli olacak. Otobüsle seyahatte seyreltme kurallarına uygun olacak şekilde, araçlara yolcu kapasitesinin yarısı kadar yolcu alınacak, yolcuların yanları boş kalacak ve arka koltuktaki yolcu ile çapraz şekilde oturtulmaları sağlanacak.
Seyahat sırasında ateş, öksürük, solunum sıkıntısı belirtisi gösteren yolcu olması durumunda en son koltuğa alınacak ve ulaşım sırasında en yakın sağlık kuruluşuna müracaat edilecek. Mola yerlerinde sosyal mesafe kurallarına uyulacak ve maskeler çıkartılmayacak. Yolculuk sırasında sadece su servisi yapılacak. Yanında yiyecek getirenlerin aynı anda yemeleri engellenecek. Araç sürücüleri ve yardımcıları seyahat süresince tıbbi maske takacak. Eldiven takılması zorunlu olmayacak. Otomobil ile gelenler için beş kişilik araçta sürücü dahil üçten fazla kişi olmayacak, sürekli tıbbi maske takılacak."
Gümrük kontrolü kapsamında da ülkeye gelmeden önceki son 48 saat içinde yapılmış ve sonucu negatif çıkmış Kovid-19 PCR testi sonuç belgesi ve Uluslararası Sağlık Turizmi kapsamında Türkiye'ye davet edildiklerini gösteren belgeler ibraz edilecek.
Türkiye'ye girişlerdeki ara bölgelerde Kovid-19 PCR testi yapılacak veya PCR numune alınacak. Hasta ve yakınlarının ateş ve Kovid-19 hastalık belirti kontrolleri yapılacak. Gümrük kontrolleri sırasında da yolcuların tıbbi maskesi takılı olacak. Kara yolu ile sınıra gelenlerin araçları yurda alınmayacak. Yapılan PCR testinin pozitif çıkması durumunda uçak ya da otobüs yolcuları ve personeli Kovid-19 rehberine göre temaslı algoritmasına göre yönetilecek.
Hastanelere transfer sırasında alınması gereken önlemler kapsamında da hava yolu ya da kara yolu ile gelenlerin hastaneye transferleri, tedavinin gerçekleştirileceği hastaneler ya da USHAŞ tarafından yapılacak.
Gelenlerin transferinde kullanılacak aracın klima sistemi olacak ve tüm camları kapalı tutulacak. Transfer aracı seyahat sağlık güvenliği alınarak hareket edecek. Transfer aracına binecek yolcuların isim listesi tutulacak. Araç sürücüsü, yolcuları araca almadan önce tıbbi maske takacak. Araç sürücüsü hiçbir koşulda yerini terk etmeyecek, yolcuları indirdikten sonra araç Kovid-19 Rehberi'ne uygun şekilde temizlenecek.
Araç sürücüsünün koruyucu ekipmanı nasıl çıkartacağı ve tıbbi atık olarak nereye atacağı belirlenecek ve atması sağlanacak. Araç sürücüsünün yolcularla direkt riskli teması olmayacağı için olası enfeksiyon bilgileri verilecek, hastalık belirtisi takipleri önerilecek.
Tedavinin gerçekleştirileceği hastaneler ya da USHAŞ, gelen hasta ve refakatçilerinin, yurda girişlerinden itibaren hiçbir yerde konaklama yapmadan doğrudan randevulu oldukları hastanelere ulaşmalarını sağlayacak.
