Prof. Dr. Alaeddin Yavaşca hayatını kaybetti

Klasik Türk müziği sanatçısı, icracı ve bestekar Prof. Dr. Alaeddin Yavaşca hayatını kaybetti. Türk Müziğinin büyük bestekârları Prof. Dr. Alaeddin Yavaşça 95 yaşında vefat etti. KİLİS 7 Aralık Üniversitesi, Üniversite Senatosu’nun aldığı kararla 2010 yılını “Prof. Dr. Alaeddin Yavaşca yılı” olarak ilan edilmişti. Ayrıca müzik dalında 2008 yılı Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü Prof. Dr. Alaeddin Yavaşca’ya verilmişti.

TRT Müzik Koordinatörü Kenan Bölükbaş, usta sanatçı Prof. Dr. Alaeddin Yavaşca’nın vefatını sosyal medya hesabından, “Sanatkar, icracı, bestekar Prof. Dr. Alaeddin Yavaşca, bugün hayata gözlerini yumdu. Allah rahmet eylesin.” ifadeleriyle duyurdu.

Cumhurbaşkanlığı klasik Türk müziği ses sanatçısı İbrahim Suat Erbay da “Türk müziğinin bir devri daha bitti. Türk musikisinin önde gelen fem-i muhsinlerinden Prof. Dr. Alaeddin Yavaşça hocamızın irtihal haberini aldım. Sevenlerine baş sağlığı diliyorum.” dedi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, usta sanatçıyı tedavi gördüğü hastanede ziyaret etmişti.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, usta sanatçıyı tedavi gördüğü hastanede ziyaret etmişti.

Ankara Devlet Türk Müziği Korosu da Twitter hesabından, “Türk Müziğinin en önemli besteci, ses sanatçısı, duayen hocası Prof. Dr. Alaeddin Yavaşça hocamız hakkın rahmetine kavuşmuştur.” açıklamasını yaptı.

Prof. Dr. Alaeddin Yavaşca

Prof. Dr. Yavaşca 1980 yılında Birleşik Amerika Baltimor şehrindeki Johns Hopkins Üniversitesi Hastanesi’nde “İdarecilik ve Aile Planlama Kurslarını” bitirdi.

Prof.Dr. Alaeddin Yavaşca’nın musiki hayatı; doğduğu ve ailece bağlı bulunduğu Kilis’te küçük yaşlarda başlamış, daha 8 yaşındayken o sıralarda Ortaokulda hoca olan Zihni Çelikalp’ten Batı Mûsikisi keman dersleri almış, İstanbul’a gittikten sonra, Saadeddin Kaynak, Münir Nureddin Selçuk, Dr. Subhi Ezgi, Hüseyin Sadeddin Arel, Zeki Arif Ataergin, Nuri Halil Poyraz, Refik Fersan, Mes’ud Cemil, Ekrem Karadeniz, Dede Süleyman Erguner, Dr. Selahaddin Tanur, Hakkı Süha Gezgin, S.Ziya Özbekkan, Fehmi Tokay, İ.Hakkı Nebiloğlu, Salih Murat Uzdilek, Artaki Candan gibi üstadlardan istifadeler sağlamış, İstanbul Belediye Konservatuarı, İleri Türk Musikisi Konservatuarı, İstanbul Üniversitesi Korosu gibi kuruluşlarda icra kabiliyetini ve musiki bilgisini geliştirdikten sonra 1950 yılında açılan imtihanı kazanarak İstanbul Radyosunda solist icraatını sürdürdü. zamanla Türkiye Radyolarında ve TRT Bünyesinde “Danışma, Denetleme ve Repertuar Kurullarında üyelik ve başkanlık dahil önemli görevler aldı.

1967’den bu yana solistliği yanında Koro Yöneticiliği de(Klasik Türk Musikisi Erkekler Korosu ve Beraber Şarkılar)yapmıştır. Ayrıca belirli zaman aralıklarıyla Türkiye Radyolarına alınan stajyerlerin hocalığını yapmış ve onların san’atçı olmalarını sağladı. Bu faaliyetlerinin dışında Milli Eğitim Bakanlığının “Türk Musikisi Araştırma,değerlendirme ve İnceleme Kurulunda, Devlet Planlama’nın 5. Beş yıllık Türk Musikisi Eğitimi Komisyonunda üyelik hizmeti verdi.

Prof.Dr. Alaeddin Yavaşca, Türk musikisinde Devlete Bağlı ilk Konservatuarın kurucuları arasında yer aldı. 1976’dan itibaren Türk Musikisi Devlet Konservatuarının Yönetim Kurulunda ve Öğretim Kadrosunda çalışmıştır. Konservatuar YÖK yasasıyla İstanbul Teknik Üniversitesine bağlandıktan sonra, teşkil edilen “Danışma Biriminde” yer aldı.

Prof.Dr. Alaeddin Yavaşca, Yüksek Öğretim Kurulu (YÖK) Başkanlığının 19/03/1990 tarihli yazısıyla İstanbul Teknik Üniversitesi Türk Musikisi Devlet Konservatuarı Profesörlüğüne atanmış olup, sözü geçen konservatuar’ın Ses Eğitimi Bölüm Başkanlığı’nı sürdürmüştür. Ancak “”yaş haddinden emekli olanlar”için çıkartılan yasa dolayısıyla 2005 yılı Nisan ayı sonunda İ.T.Ü.D.K.’dan ayrılmış ve Haliç Üniversitesi’nde göreve başlamıştır.

Yavaşca’ya Gaziantep Üniversitesi, Elazığ Fırat Üniversitesi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi,İTÜ ve Erzurum Atatürk Üniversitesi’nce Fahri Doktora Ünvanı verilmiş olup 1991 Yılında Devlet Sanatçısı olarak ödüllendirildi.

Ayrıca Prof.Dr.Alaeddin Yavaşça’ya çeşitli dallarda almış olduğu 200’ü aşkın ödülün yanısıra Türk Mûsıkîsine yaptığı önemli katkılar nedeniyle Müzik Dalında 2008 yılı “Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü” ve Sanat dalında 2010 yılı “TBMM Üstün Hizmet Ödülü” de verildi.

Prof.Dr. Alaeddin Yavaşca, 1950’li yıllardan bu yana İstanbul Sanat Festivali Programlarında konserler vermiştir.

Prof.Dr. Alaeddin Yavaşca’nın bir Uzun Çaları (L.P.) 25 adet 78’lik taş plağı, 15 adet 45’lik plağı mevcuttur.Seçilmiş eserlerden 200’den fazla CD doldurmuştur.Türk Musikisi Vakfı’na 1 adet CD ve kaset,Kilis Kültür Vakfı’na (Kilis’imin Bağları) 2 CD ve VCD, Türk Kültürüne Hizmet Vakfı’na 4 CD lik albüm , Cinuçen Tanrıkorur’la beraber yaptığı CD’ler, Yapı Kredi Bankasının Kültür Bölümünün çıkarttığı solo ve yönettiği korolara ait CD’leri ve TRT nin yapmış olduğu CD’ler vardır. Ayrıca arşivinde sanat hayatı boyunca seçilmiş eserlerden yaptığı icralardan oluşan 250 civarında CD bulunmaktadır.

Yavaşca, İstanbul Radyosunda önerisiyle kurulan ve çalıştırdığı Klasik Türk Mûsıkîsi Erkekler Korosu’nda hocaları Dr. Suphi Ezgi ve Sadettin Kaynak’tan aldığı ve kendisinin geliştirdiği klasik musiki repertuarından faydalanmak suretiyle; bugün Sinan Sipahi tarafından 39 CD de toplanan ve 40 nadide farklı makamlardan oluşan 47 klasik takımın icrasını sağlayarak Türk Mûsıkîsi arşivine kazandırmıştır.Hakkında yazılan (Hasan Oral Şen’in yazdığı biyografik, Kültür Bakanlığı’nın yayınladığu Sinan Sipahi’nin editörlüğünü yaptığı biyografik, Yılmaz Pamukçu’nun hazırladığı 1.cildi çıkan nota, Taner Çağlayan’ın kendisi için yazdığı şiirlerden oluşan şiir ve Yavaşca şiirlerinin bulunduğu; Ayten Yavaşca, Dr.Semra Özgün ve Sinan Sipahi’nin hazırladığı) 5 kitap ve kendisinin yazdığı “Türk Mûsıkîsinde Kompozisyon ve Beste Biçimleri” adlı kitabı bulunmaktadır.

1952 Yılında “Tahir ile Zühre”, “Arzu ile Kamber” filmlerinin şarkılarını Müzeyyen SENAR ile birlikte okudu.

Ayrıca 1956 Yılında Sadi IŞILAY’ ın Türk Musikisi ile ilgili müziklerini yaptığı “Ölmüş Bir Kadının Evrak-ı Metrûkesi” adlı filminin şarkılarını okudu ve 1961 Yılında “Gönülden Gönüle” filminin hem film şarkısını yaptı hem de filmin şarkılarını okudu.(Hürriyet)

Musikimizin Ulu Çınarı Vefat etti 

Sevgili okurlarım, Türk Musikisi’nin en büyük bestekârı ve yorumcusu, Devlet Sanatçısı Prof. Dr. Alâeddin Yavaşça, 23 Aralık 2021 Perşembe günü 95 yaşında Hakkın rahmetine kavuşarak yaşamını yitirdi.

Cenaze merasimi, 25 Aralık 2021 Cumartesi günü saat 10.30 da Atatürk Kültür Merkezinde yapılacak devlet töreninden sonra, Fatih camiindeki öğle namazını müteakip Beşiktaş Yahya Efendi Türbesine defnedilecektir.

Musıkimizin ulu çınarı binlerce talebe yetiştirmiş, yüzlerce eseriyle gönüllerde derin izler bırakmış Türk Müziği’nin bir devri daha bitti. Yavaşca’nın vefatı sanat dünyasını yasa boğdu… Acımız büyük. Muhterem eşi Ayten Yavaşça’ya baş sağlı diliyor ve acısını yürekten paylaşıyorum.

Rahmetli hocamızın kısaca sanat yaşamından söz etmek istiyorum;

Günümüzün en kıymetli müzik ustası, bestekâr ve ses sanatkârı Prof. Dr. Alâeddin Yavaşça, sadece müziği değil “Musiki aşkına ihanet etmemeyi” de meşk etmiştir hocalarından.

Onun bu davranış ve meşk silsilesi, bir koldan Dede Efendi’ye, bir koldan Kazasker Mustafa Efendi’ye, bir başka koldan da Enderunî Ali Bey’e uzandığı için, eski üslûp biçimlerine en yakın kaynaklardan biri olarak kabul edilen Yavaşça, mütevazı ve beyefendi tavrıyla da geçmişi yaşatan seçkin isimlerdendir.

Cumhuriyet döneminde doğmuş olmasına rağmen, Osmanlıdan yetişmiş olan usta müzisyenlerden ve birikimlerinden feyiz almıştır.

Geleneksel musikiye yakın yapısı, yer aldığı musiki ortamlarıyla, kişisel gayret ve yetenekleriyle desteklenmiş olup; bu usta işi sanatın günümüzdeki yetkin temsilcisi niteliğiyle sanat ortamımızda önemli bir yeri doldurmuştur.  

Yavaşça ödünsüz sanat anlayışı ve tutturmuş olduğu düzenli üslup; yorumculuğuna, bestekârlığına ve Türk Musikisinin bilimsel bahislerine yaklaşımına yansımıştır.

Ayrıca hoca olarak uzun yıllardır TRT’de, konservatuarda verdiği hizmetler, kendisinden sonra gelen kuşaklara sunduğu yılların birikimi, saygıyla teslim edilmesi gereken hususlardır.

Yavaşca, halk tarafından çok sevilmiş, sayılmıştır. Kendisini tanıma olanağını bulabilen gençler için bir fırsat, bir nimet olmuştur. Müziğe, Üniversite korosu ile başlayıp, İstanbul ve Ankara Radyolarında devam eden solistlik de, mütevazılığinden ve sahip olduğu değerlerin bilincinden hiçbir şey kaybettirmemiştir Sayın Yavaşça’ya.

Türk Musikisinde Devlete bağlı ilk Konservatuarın kurucuları arasında yer alan Prof. Dr. Alâeddin Yavaşca’nın icracılığı yanında 644 civarında beste, semai, şarkı, çocuk şarkıları ve “2008 Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü” ve “2010 TBMM Üstün Hizmet Ödülü” de dahil olmak üzere 200’ün üzerinde ödül ile onurlandırılan Devlet Sanatçısı,  eserlerinin telif haklarını da içeren mirasını vasiyet yolu ile TEGV’e bağışladı.

Hocamızın bu anlamlı bağışı, örnek alınacak ve ayakta alkışlanacak asil bir tavırdır.

Türkiye’de daha fazla çocuğun eşit ve kaliteli eğitim olanaklarından faydalanabilmesi için, temel eğitime destek vermek amacıyla kurulan Türkiye Eğitim Gönüllüleri Vakfı, Prof. Dr. Alâeddin Yavaşca’nın armağanı olan bu değerleri koruma ve yaşatma görevini üstenmiştir.

Türk kültürel mirasının en önemli unsurlarından olan Türk Sanat Musikisinin bu değerli eserlerini yaşatmak amacıyla TEGV, her yıl sanatçının doğum günü olan 1 Mart tarihinde “Prof. Dr. Alâeddin Yavaşca Konserleri”ni organize etmeye devam etmektedir.

Kilis’in yetiştirdiği mümtaz şahsiyetlerden biri olan Türk Sanat Müziğinin bestekâr ve sanatçısı değerli büyüğümüz Prof. Dr. Alâeddin Yavaşça’nın yakınlarına, sevenlerine ve tüm milletimize baş sağlığı diliyorum.  Allah rahmet eylesin, mekânı cennet olsun.

M. Yahya EFE

KİLYAD Genel Başkanı