Tüm Türkiyede olduğu gibi Çankırı halkının da dilinden düşürmediği bulaşmasından korktuğu trend hastalık mide gribi nedir.
Mide gribi, diğer adıyla viral gastroenterit, mide ve bağırsakların iltihaplanması sonucu ortaya çıkan bir hastalıktır.
Genellikle virüslerin neden olduğu bu durum yaygın olarak; mide bulantısı, kusma, ishal ve karın ağrısı gibi belirtilerle kendini gösterir. Genellikle norovirüs ve rota virüsü gibi virüsler mide gribine yol açar.
Mide gribi, kontamine su, yiyecek veya enfekte kişilerle temas yoluyla bulaşır. Enfeksiyon, mide ve bağırsaklarda inflamasyona neden olarak çeşitli sindirim sistemi belirtilerine yol açar.
Her ne kadar "grip" terimi kullanılsa da mide gribi, influenza virüsünden kaynaklanan mevsimsel gripten farklı bir hastalıktır.
Norovirüs daha önceleri ‘Norwalk-like virus’ olarak bilinen ve calicivirus olarak adlandırılan bir virüs grubunun üyesidir. Bu virüsle enfeksiyon, mide ve bağırsakları etkileyerek mide gribi adı verilen gastroenterit hastalığına yol açar. Norovirüs herkese bulaşma özelliğine sahip ve bir insanın ömrü boyunca defalarca nüksedebilen bir virüstür. Norovirüsler, öncelikle büyük çocuklar ve erişkinlere bulaşırlar. Rotavirüslerden sonra, akut mide gribinin ikinci en önemli sebebi Norovirüslerdir.
Norovirüs enfeksiyonu; mide, ince ve kalın bağırsaklarda iltihaplı bir hastalık olan mide gribine sebep olur. Bu hastalığın belirtileri; bulantı, kusma ve/veya kramplı ishaldir. Bazı insanlarda baş ağrısı, ateş/üşüme ve kas ağrılarına da sebep olabilir.
Mide gribi, çoğu zaman kendi kendine geçer ve birkaç gün içinde belirtiler hafifler. Ancak bazı durumlarda özellikle dehidrasyon riski taşıyan bireylerde tıbbi müdahale gerekir.
Salgınlar hijyen standartlarının yükseltilmesi ile önlenebilir. Bunun için eller sık sık yıkanmalıdır. Özellikle tuvaletlere girmeden önce ve sonra, yemek hazırlama ve yemek yeme öncesi ve sonrasında eller yıkanmalıdır. Norovirüs enfeksiyonu geçiren bir kişinin bulunduğu ortamda tuvaletlerdeki kusmuk ve gaitalar su ile uzaklaştırılmalı ve iyice temizlenmelidir. Hastanın temas ettiği yüzeyler dezenfekte edilmelidir.
Viral gastroenterit için genellikle spesifik bir tıbbi tedavi yoktur. Antibiyotikler virüslere karşı etkili değildir ve bunların aşırı kullanımı, antibiyotiğe dirençli bakteri suşlarının gelişmesine neden olabilir. Tedavi daha çok öz bakım önlemlerinden oluşur. Mideyi rahatlatmak ve rahatsızlığı azaltmak için ılık bitki çayları, zencefil çayı veya nane çayı içmek, tuzlu su gargara yapmak, sıcak su torbasını karın bölgesine yerleştirmek veya rahatlatıcı bir sıcak banyo almak gibi yöntemler denenebilir.
Bol miktarda sıvı alımı: Terleme, kusma ve ishal yoluyla hayati önem taşıyan vücut sıvıları kaybedildiği için bol sıvı almak kritik derecede önemlidir
BRAT diyeti: Mide gribinde iştahsızlık nedeniyle bir şey yemek zor olabilir. Bir şeyler tüketmek bulantıyı arttırabilir ve kusmayla sonuçlanabilir. Bu durumda BRAT diyeti tercih edilebilir. BRAT ingilizcede bread (ekmek), rice (pirinç), applesauce (elma püresi) ve toast (kızarmış ekmek) kelimelerinin baş harflerinden türetilmiştir. Muzun sindirimi kolaydır, kusma ve ishal nedeniyle kaybedilen potasyumun yerini alabilir ve mide zarını güçlendirir. İshal durumunda beyaz pirinç tercih edilmelidir. Çünkü vücutta daha kolay işlenir ve içerdiği karbonhidratlardan enerji sağlar. Kahverengi pirinç ise çok fazla lif içerir ve gaz yapabilir. Elma püresi, içerdiği karbonhidratlar nedeniyle enerji artışı sağlar ve ishali hafifletmeye yardımcı olabilecek pektin içerir. Aynı zamanda sindirimi kolaydır. Mide gribinde beyaz ekmek tüketimi bulantıyı azaltabilir. Sindirimi daha kolay olduğu için tam buğday ekmeği yerine beyaz ekmek tercih edilmelidir.
Uygun beslenme ve istirahate rağmen geçmeyen ishal ve kusma belirtilerinin olması durumunda özellikle çocuklar , 65 yaş üstü yaşlılar,kronik hastalığı olanlar ve bağışıklık sistemi düşük bireylerin en yakın sağlık kuruluşuna başvurması önerisi ile sağlıklı günler dilerim.