Her yıl nisan ayının ikinci haftası tüm dünyada Kalp Sağlığı Haftası olarak anılıyor. En çok öldüren hastalık olarak kalp damar hastalıklarına dikkat çekmek için ben de bir kardiyolog olarak kalp sağlığından biraz bahsetmek istiyorum. Yaygın görülen ve en çok öldüren bu hastalık aslında önlenebilir bir hastalıktır. Hatta vakitlice tespit edilebilirse hiç hasar vermeden tedavi de edilebilir. Bu nedenle özellikle koruyucu kardiyoloji üzerinde durmak istiyorum.
Kalp damar hastalığından korunmak için yapılması gerekenler
Kalp damar hastalığından korunmak için öncelikle bu hastalığa zemin hazırlayan risk faktörlerini iyi bilmek gerekir. Bu risk faktörlerinden bazılarını değiştiremeyiz. Örneğin kalp damar hastalıkları ileri yaşta daha sık görülür. Zamanın ilerlemesini durduramayacağımıza göre bu risk faktörünü de ortadan kaldıramayız. Değiştiremeyeceğimiz diğer bir risk faktörü de cinsiyettir. Erkekler kadınlara oranla bu hastalığa yakalanma konusunda daha şanssızlar. Kadınlarda menopozdan sonra bu şanssızlık eşitleniyor. Annenizde 55 babanızda 45 yaşından önce kalp damar hastalığı başlamışsa, yüksek tansiyon ve şeker hastalığınız varsa bunlar da sizi risk grubuna sokar. Risk grubunda olmanız mutlaka kalp damar hastalığına yakalanacağınız anlamına gelmez.
Bunun için;
*Sigarayı bırakın içilen ortamlarda da bulunmayın.
*Stresi yönetmeyi öğrenin, sorunların ne kadar büyük ve zor olduğunu değil nasıl çözülebileceğini düşünün ve bu konuda beklemeden harekete geçin. Hiçbir şeyi hırs haline getirmeyin. Oyun gibi düşünün ve unutmayın ki her oyunda kazanmak da vardır kaybetmek de vardır.
*Egzersiz yapın, mümkünse açık havada her gün en az yarım saat yürüyüş yapın.
*Sağlıklı beslenin az yiyin. Bol su için. Şekeri, tuzu azaltın. Trans yağlardan uzak durun.
*Arada tansiyonunuzu ölçün. Yüksekse mutlaka kardiyoloğa gidip ilaç kullanmaya başlayın.
*Kan yağlarınızı ölçtürün. Yüksekse diyetinize dikkat edin kardiyolog kontrolünde ilacınıza başlayın.
*Kan şekerinizi ölçtürün. İnsülin direnci var mı kontrol ettirin. Diyabet teşhisi konulmuşsa mutlaka kontrol altına alın.
*Ailenizde birinci derece akrabalarda özellikle erken yaşta başlayan kalp damar hastalığı varsa yakın kardiyolojik takipte kalın.
*Erkeklerde 55 yaş sonrası, kadınlarda menopoz sonrası kardiyolojik kontrol yapılmalı ve kardiyoloğunuzun önerdiği sıklıkta tekrar edilmelidir.
*İçinizdeki çocuğu sürekli yaşatın ufak tefek şeylerden mutlu olmaya çalışın. Olur olmaz şeylerden korkmayın, heyecanınızı kontrol etmeyi öğrenin.
*Çay, kahveyi kararında tüketin.
*Meyvenin suyunu içmek yerine kendisini yiyin.
*Yemeklerin pişme şeklide önemlidir. Buharda pişmiş haşlanmış, yavaş pişirilmiş gıdalar besin değerlerini daha çok koruyabilir. Kızartmalar ya da ateşte yanmış gıdalar besin değerlerini kaybetmenin yanında zararlı hale gelmiş gıdalardır.
*Hobi edinin her gün ya da fırsat buldukça buna vakit ayırın ya da her gün hobi yerine geçebilecek değişik bir uğraş bulun. Bu sevdiğiniz bir hayvanı beslemek, film izlemek, balık tutmak ya da hiçbir şey yapmayıp oturmak bile olabilir. Ama bundan keyif aldığınızı hissederek kendinize vakit ayırın.
