İnternet üzerinden ikinci el eşya satan bazı internet sitelerinden vatandaşlara yasal olmayan şekilde ambalajı açılmış, arasında kırmızı reçeteli ilaçların da olduğu satışlar yapılıyor. 'Çocuğuma aldım içirdim tadını beğenmedi', 'Kremin yarısını kullandım yarısı duruyor', 'Evde fazlalar kullanmıyoruz' gibi notlarla ilaçların satılması, tehlike saçtığı gibi tepki de çekti. TEİS Başkanı Nurten Saydan, konuyu Sağlık Bakanlığı'na bildirdiklerini ifade ederek, "ilaç çok ciddi bir üründür. İlacın ikinci eli olmaz. İlaçlar kişiye özel ürünlerdir. İlaç sadece eczanelerde satılır, buna çok dikkat etsinler. Hayret edici görseller var. Merhemin yarısını sıkmış yarısını satışa koymuş. Böyle bir şey olamaz. En çok bizi şaşırtan ise kırmızı reçeteli ilaç dahi satılıyor. Bunun için Sağlık Bakanlığımızın ve bilgi teknolojilerinin bir araya gelip ilaçların isim barkod ve görsellerinin bu tür sitelere yüklenmesinin engellenmesi gerekir" dedi.
'DOZUNDA KULLANILMAZSA ZEHİRDİR'
Sosyal Güvenlik Kurumu'nun (SGK) ödediği ilaçların kişiye özel olduğunu ve bir başka yerde satılamayacağını kaydeden Saydan "Bunun kanuni yaptırımı vardır. İlaç internetten satılmayan bir üründür. İlaç eczanelerimizde eczacı kontrolünde satılan bir üründür. İlaç eğer açılıp içinden bir tane alındıysa ve kullanılmadıysa o artık atıktır kimyasal atıktır, imha edilmesi gerekiyor. Vatandaşlarımız ilacı bilmiyorlar. Yarım ilacı internete koyacak kadar sağlık okuryazarlığından yoksunlar. Bunların çoğu geri ödemede olan ilaçlar ve bunların ücretini SGK ödüyor. SGK ödüyor diye sen bunu 'bu ilaç benim, ister içerim ister satarım' diyemezsin. Bu kanunen yasaktır. İlaç bir kazak değildir, mobilya değildir. İlaç bunların hiçbirine benzemeyen bir üründür ve sadece eczanelerimizde satılır. İlkokuldan itibaren çocuklarımıza ilacın ne olduğu, nereden alınması gerektiği, nasıl kullanılması gerektiğinin ders olarak okutulması lazım. İlaç kimyasal bir maddedir, dozunda kullanılmazsa zehirdir." diye konuştu.
'İLACIN GÜVENLİĞİNDEN BAHSEDEMEYİZ'
Sağlık Bilimleri Üniversitesi Öğretim Üyesi Farmakoloji Uzmanı Doç. Dr. İsmail Mert Vural ise bunların basit ilaçlar olmadığını, kırmızı reçeteyle satılan ilaçların bile yer aldığını belirterek, bu ilaçların dozlarının ve kullanım sürelerinin hastaya göre ayarlanarak tedavinin oluşturulması gerektiğini vurguladı. Doç. Dr. Vural "Sahte bir ilaç olmasa bile hastalar bu ilacın yanlış kullanımına bağlı, akılcı olmayan kullanımına bağlı, yanlış doz kullanımına bağlı olarak büyük sıkıntılarla karşılaşabilirler. Özellikle bu kırmızı reçeteli ilaçlarda zehirlenmelerle de karşılaşabiliriz. İlacın dağıtım zinciri bozulduğu zaman artık o ilaç güvenli değildir. Bu dağıtım zinciri bozulduğu zaman artık o ilaç fabrika çıkışlı bir ilaç olsa bile birçok komplikasyonla yan etki ile karşılaşabiliriz. İlacın güvenliğinden bahsedemeyiz." dedi.
SAĞLIK BAKANLIĞI EL KOYDU
Sağlık Bakanlığı'ndan yapılan açıklamaya göre; 2020 yılında internet üzerinden ilaç satış ve tanıtımı yapıldığı tespit edilen 2 bin 303 internet sitesi erişime tamamen engellenirken, 608 internet sitesi hakkında adli işlem tesisi amacıyla Cumhuriyet Başsavcılıklarına suç duyurusunda bulunuldu. İlaç satışının tespit edildiği 'ikinci el' konseptli internet sitesi, sosyal medya hesabı ve mobil uygulamalar için de gerekli işlemlerin titizlikle gerçekleştirildiği, ilaç satışı yapılan hesapların engellenerek, adli işlem tesisi için savcılıklara suç duyurusunda bulunulduğu belirtildi. Ayrıca bakanlığın resmi sosyal medya hesaplarından eczane dışı ilaç alımının getirdiği risklerin vurgulandığı, bilgilendirici ve uyarıcı paylaşımların düzenli yapıldığı kaydedildi.