İTO Genel Sekreteri Dr. Osman Küçükosmanoğlu, başta ortopedi, kardiyoloji ve beyin cerrahisi olmak üzere birçok bölümde medikal ürünlerin tedarik edilmesinde güçlük yaşandığını söyledi.
Türkiye’deki sağlık kurumlarına tıbbi malzeme tedarik eden medikal firmaların bağlı olduğu ORDER-TÜSAN-TOBDER-TÜDER dernekleri, 6 Aralık 2021 Pazartesi gününden itibaren hastanelere ortopedi ve beyin cerrahisi alanlarındaki her türlü tıbbi cihaz ve medikal malzemenin satışının durduracağını açıklamıştı.
Tıbbi malzeme tedarikçileri, 2 Aralık 2021 tarihinde SGK ve Sağlık Bakanlığı’na gönderdikleri dilekçelerde, artan maliyetleri karşılayamadıklarından dolayı ekonomik planlama yeteneğini kaybettiklerini, üniversite ve devlet hastanelerine verdikleri malzemelerin parasını almadıklarını, artan döviz maliyetlerine rağmen fiyatların güncellenmediğini belirtti.
ORDER-TÜSAN-TOBDER-TÜDER dernekleri, bugün öğleden sonra Sağlık Bakanı Fahrettin Koca ile bir toplantı düzenlendi. Derneklerin başkan ve yardımcılarının katıldığı toplantı sonrasında şu açıklama yapıldı:
“08.12.2021 tarihinde saat 14.00’da Sağlık Bakanlığı’nda Sn. Fahrettin Koca ile yaptığımız sonuç bildirisidir.
1) Bugünden itibaren geçmiş alacaklarımıza istinaden 3 milyar TL ödeme emri Bakan bey tarafından imzalanmıştır.
2) Geri kalan alacaklarımız için 25 Aralık 2021 tarihinde bir ödeme takvimi planı için tekrardan bir araya gelme kararı alınmıştır.”
BORÇ 12 MİLYAR LİRA
Tüm Tıbbi Cihazları Üreticileri Derneği Başkanı Birol Yentür, Sağlık Bakanı Fahrettin Koca ile yaptığı toplantı sonrasında Gazete Duvar’a açıklamalarda bulundu. Yentür, şunları söyledi: “20 aydır yapılamayan tahsilattan dolayı tedarik süreci kesilmesi noktasına gelmişti. Burada tedarik sıkıntısı oluştu. Bakan bey Cumhurbaşkanı ile Katar ziyaretindeydi. Dün gelir gelmez bunları masaya yatırdı. Bugün de bize dönüş yaptı. Öğleden sonra bir toplantı yaptık. Ne aldık ne alamadık? 3 milyar lira ödeme garantisi aldık. Ödeme protokolünü imzaladı. Yarın sabahtan itibaren ödemeler yapılacak. Ayın 25’inde bir toplantı daha yapılacak. Geri kalan rakamın ödeme takvimini istişare edeceğiz. Tıbbi cihaz sektörünün alacağı 12 milyar lira. Bunun 3 milyar lirasının ödenmesi için bugün imzalandı.”
‘FAHRETTİN KOCA: ÖDEMEZSEM KESEBİLİRSİNİZ’
“Tedarik zinciri ne zaman normale dönecek?” sorusuna Yentür şu yanıtı verdi: “Çok büyük bir problem var zaten. Hastaneler de tahsilat yapamamamız nedeniyle tedarik sıkıntısı yaşıyordu. Bu gelen para ile hammadde alınabilsin ve tedarik devam edilebilsin. Hesaplara para düşer düşmez bu konuda rahatlama olacak. Bakan beyin bizzat şahsi sözüdür. Eğer sözümde duramazsam ve bu parayı ödemezsem kesebilirsiniz, hakkınızdır. Ben bu parayı vereceğim size.”
‘BU ÖNEMLİ BİR SAĞLIK SORUNU’
İstanbul Tabip Odası Genel Sekreteri Dr. Osman Küçükosmanoğlu, medikal ürünlerin tedarik edilmemesi durumunda ameliyatların yapılamayacağını açıkladı. “Yeni bir sorun değil ama daha çok büyüdü ve yaygınlaştı” diyen Küçükosmanoğlu, sözlerine şöyle devam etti: “Bu malzemelerin alımıyla ilgili Sosyal Güvenlik Kurumu’nun belirlediği bir fiyat var. Bu fiyatlar üzerinden hastaneler ihaleler açıyor. Bunu ithal eden firmalar bu ihalelere giriyorlar. Bu kurdaki hızlı artış ve dengesizlik nedeniyle daha da belirginleşti. Hastanelerin ödemesi çok gecikmesi nedeniyle paralarını 3-5 ay değil, 25 ve 30 ay sonra alıyorlar. Bu yüzden ihalelere girmekten kaçınıyor firmalar. Son dolar kurundaki artış ve belirsizlik daha da arttı. Firmalar hastanelere malzeme vermiyor. Bu da bazı branşlar da daha belirgin olmak üzere kritik malzemelerin kullanıldığı işlemlerin aksamasına neden oluyor. Başta ortopedi, kardiyoloji ve beyin cerrahisi olmak üzere birçok bölümde yaşanıyor. Bu önemli bir sağlık sorunu. Bazı işlemler şu anda tamamen durmuş değilse bile güçlükle yapılıyor. Erteleniyor. Ertelenmesi çok kabul edilebilir bir durum değil. Bir süre sonra bu malzemeler hiç temin edilmediğinde de işlemler yapılamayacak. Sadece bunları temin edebilen özel hastanelerde yapılabilecek vatandaş. Özel hastaneler bu aradaki farkı vatandaşa fatura ederek yapılabilecek. Sonuçta parası olan yaptırıyor parası olmayan yaptıramayacak. Vatandaşın cebine bir darbe de buradan geliyor.”
‘İNSANLAR İLAÇ BULAMIYOR’
Demokrat Çağdaş Eczacılar Başkanı İmam Hüseyin Çelik, eczanelerde bazı ilaçların olmadığını, insanların çok büyük yokluk yaşadığına dikkat çekti.(Ferhat Yaşar / gazeteduvar.com.tr)
Ortopedi ve beyin cerrahi ameliyatları durdu: Bazı hastanelerde serum bile yok
Tıbbi cihazcıların 18 aydır biriken tahsilatlarını alamamasının üzerine bir de kur krizi eklenince ortopedi ve beyin cerrahi alanındaki malzeme satışları durdu. Bu da bazı hastanelerde bu iki alandaki ameliyatların durmasına yol açtı. Öte yandan, bazı hastanelerde yoğun bakımda yatan hastalar için serum seti bulunamıyor. Krizin bağırsak ve mide ameliyatlarına da sıçrayabileceğine işaret edildi.
Alacaklarını 18 aydır tahsil edemeyen tıbbi cihaz sektöründe, Türk lirasında görülen tarihi değer kayıpları sonrası kriz derinleşti. Medikal firmalar pazartesi gününden bu yana hastanelere ortopedi ve beyin cerrahisi alanındaki her türlü malzeme satışını durdurdu.
Sozcu.com.tr’ye konuşan Genel Sağlık-İş Sendikası Genel Başkanı Derya Uğur, bu iki alandaki malzeme satışının durması sonrası elinde ortopedi ve beyin cerrahisi ameliyatları için gerekli malzemesi olmayan hastanelerin yenisini de tedarik edemediği için bu alandaki ameliyatların durduğunu anlattı.
Uğur, haftalardır yaptıkları araştırmaların sonucu sozcu.com.tr ile paylaşarak şu bilgileri verdi:
“Şu anda Burdur Devlet Hastanesi’nde tıbbi cihaz ve malzeme sıkıntı dolayı elektif (acil olmayan) ameliyatlar şu anda durma noktasına geldi. Aynı şekilde Çukurova Üniversitesi Balcalı Sağlık Uygulama ve Araştırma Hastanesi’nin yoğun bakımında tıbbi malzeme sıkıntısı yaşanmaktadır.”
‘YOĞUN BAKIMDA YATAN HASTAYA SERUM YOK’
Derya Uğur’un verdiği bilgilere göre ayrıca, hastanelerde en çok kullanılan, bir hastanenin olmazsa olmazı olan serum setinde, enjektörde ve hastanın kanındaki oksijen satürasyonunu ve nabzını ölçmede kullanılan saturasyon probunda eksiklik yaşanıyor.
Uğur, “Ameliyatların yapılamaması bir kenara, bir hastanede serum setinin olmaması ne demek! Yoğun bakımda yatan hasta için serum seti yok” dedi.
‘GENEL CERRAHİ AMELİYATLARINA SIÇRAYABİLİR’
Uğur ayrıca, bu sorunun çözülmediği takdirde mevcut krizin guatr, bağırsak, mide, karaciğer ve safra kesesi ameliyatlarıyla ilgilenen genel cerrahi alanına da sıçrayacağına işaret etti.
Uğur, döviz kurundaki artışın, ithal edilen tıbbi cihaz ve malzemelerin fiyatlarının yükselmesine sebep olmasının yaşanan bu sorunların temel nedenlerinden olduğunu aktardı:
“Daha önceden hastanelere verilen medikal malzemelerin hala parası ödenmediğini söyleyen tıbbi cihaz ve malzeme üreteci firmaları, sorunlarına çözüm bulunmadığı takdirde 6 Aralık’tan itibaren ortopedi ve beyin cerrahisi alanlarında her türlü tıbbi medikal malzeme satışını durduracağını ifade etti.”
‘SAĞLIK SİSTEMİ ÇÖKÜŞÜN EŞİĞİNDE’
“Sağlık sistemi bir çöküşün eşiğinde ve acil çözümler bulunmalı” diyen Uğur, “Alınacak önlemler konusunda geç kalınması durumunda sağlık hizmetlerinde daha büyük aksamalar yaşanması kaçınılmaz olacak. Sağlıkta piyasalaşmaya son verilmeli, toplum sağlığı uluslararası tekellerin insafına bırakılmamalı” değerlendirmesinde bulundu.
“Böylesi bir süreçte siyasi iktidar kamu-özel ortaklığı modeliyle kurulan Şehir Hastaneleri projelerine milyar dolarlar harcamaktadır” diyen Uğur, şöyle devam etti:
“Bugün sağlık hizmetine ulaşmakta yaşanan sorunlar, piyasalaştırılmış sağlık sisteminin sonucu. Hastaneler birer işletmeye, hastalar müşteriye dönüştürülmüştür. Sonuç olarak da ekonomik kriz ‘işletme mantığı’ ile hareket eden hastaneleri de vurmuştur.
Sağlığın piyasa koşullarına terk edildiği, hastanın müşteriye dönüştürüldüğü böyle bir sistemde nitelikli sağlık hizmeti vermek sağlık çalışanları için giderek güçleşmektir.”
TTB: ÜLKE GENELİNE YAYILDI
Sozcu.com.tr’ye konuşan Türk Tabipleri Birliği (TTB) İkinci Başkanı Doç. Dr. Ali İhsan Ökten ise, medikal firmalardan alınan tıbbi malzemelerin tedarik edilememesi sonucu ameliyatlarda yaşanan sıkıntının ülke genelinde yayıldığına dikkat çekti.
Doç. Dr. Ali İhsan Ökten, “Sağlık sanayicilerinin aldığı ortak bir kararla 6 Aralık’tan bu yana medikal firmalardan aldığımız tıbbi malzemeleri tedarik edemiyoruz. Acil ameliyatlar da dahil olmak üzere özellikle beyin cerrahi ve ortopedi alanındaki ameliyatlar yapılamıyor” dedi.
“Bu çok ciddi bir durum. Omurga kırığı geldiği zaman hemen ameliyat etmemiz gerekir ya da ortopediye kırık vakası geldiği zaman da hemen tıbbi malzemelerden vida, platin vs gerekir” diyen Doç. Dr. Ökten, şöyle devam etti:
“Şu anda bu ameliyatları yapamıyoruz. Bu da hastaların sağlığını oldukça olumsuz etkileyen bir durum. Halk sağlığını ilgilendirdiği için de acil bir şekilde çözüme kavuşturulmalı. Aksi halde hastalar gereksiz yere zarar görecek.”
TIBBİ CİHAZCILAR: TALEBE YANIT VEREMEZ HALDEYİZ
Tüm Tıbbi Cihaz Üreticileri Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Daşcı’nın sozcu.com.tr’ye yaptığı değerlendirmede ise, yaşanan kur krizinin bugün yaşanan sorunun yalnızca bir ayağını oluşturduğunu, sektör olarak aylardır tahsilat yapamamalarının ise bugünkü medikal krizine yol açtığını anlattı.
Daşçı, “Üretim yaparken kullandığımız ham madde tamamen ithalata dayalı. Dolayısıyla ham madde girişlerinde yaşadığımız sorunlar krizi büyüttü” dedi.
“18 aydır tahsilat yapamıyoruz” diyen Daşçı, şöyle devam etti:
“Sektörün ateşini almak için bir iki aylık ödeme yapılıyor ancak sonra yine duruyor. Tekrar aynı sorunla baş başa kalıyoruz. Sonu belli olmayan bir alım vadesi ve enflasyonun sürekli yukarıya tırmanmasıyla artık gelen taleplere cevap verilemez oldu. Bu yüzden de hastaneler ürün tedarik edemiyor.” (Sözcü)