Beslenmenin insan sağlığı üzerindeki etkileri

Beslenmenin insan sağlığı üzerindeki etkileri

Defalife Diyetisyeni Esra Akkuş “6 Haziran diyetisyenler günü için şunları söyledi.

 

Diyetisyenliğin Tarihçesi ve Diyetisyenler Günü 

İnsanlık tarihi süresince beslenmenin insan sağlığı üzerindeki etkisi ile ilgili olan birçok uygulamanın bilimsel olarak anlamlı olup olmadığı 19. yüzyıl sonlarında yapılan çalışmalarla anlaşılmaya başlanmıştır. Hastalara ilk diyet planları doktorlar tarafından belirlenmiş ve hastaların bu diyete uyumlarının sağlanması hemşireler aracılığı ile gerçekleştirilmeye çalışılmıştır. Doktor ve hemşirelerin hastanın tedavi sürecinde işlerinin yoğunluğu diyetin doktor ve hemşire dışında başka bir sağlık personeli tarafından kontrole alınması zorunluluğunu doğurmuştur. Konu ilk kez 1870’li yıllarda Amerika Birleşik Devletleri’nde gündeme getirilmiş, Amerikan Tıp Derneği 1877 yılında kendisine bağlı bir Diyetetik Komitesi oluşturarak komitenin başına Sarah Tyson Rorer’i getirmiştir. 1880’de üç doktor Mrs. Rorer’a kurumlarında bir diyet mutfağı açmasını önermişler ve o tarihten sonra hastanelerde diyet mutfağı yaygınlaşmaya başlamıştır. Bu gelişmelerden sonra diyet alanında çalışacak kişi gereksinimi ağırlık kazanmış ve 1899 yılında DİYETİSYEN unvanı ile yeni bir meslek tanımı yapılmıştır.

Diyetisyen sayısının yıllar içinde artmasından sonra 1917 yılında Amerikan Diyetetik Derneği (ADA) adı ilk diyetisyenler derneği kurulmuştur. ADA ilk toplantısını 1918 yılında yapmış ve o yıl ihtiyaç nedeniyle diyetetik hizmetlerini 4 alana ayırmıştır.

1- Tedavici Diyetisyen: Kliniklerde hastaların ihtiyaçlarına uygun beslenme programları geliştirir, bunların uygulanmasını ve raporlanmasını sağlar.
2- Yönetici Diyetisyen: Toplu beslenme yapılan kurumlarda yiyecek içecek servisini çalışan personeli eğiterek, fiyat kontrolünü ve servisin hijyenik olmasını sağlayarak yönetir.
3- Toplum Sağlığı Diyetisyeni: Sağlık ocakları, Ana-çocuk sağlığı merkezleri, bakanlık vb. yerlerde görev alarak, bireylere ve gruplara hastalıkları önlemek ve yaşam kalitesini yükseltmek amacı ile geliştirilmiş beslenme uygulamaları için danışmanlıklar yapar.
4- Eğitici-Danışman Diyetisyen: Bir sağlık kurumunda ya da kendi ofisinde kişilere durumlarını değerlendirerek önerilerde bulunur. Çoğunlukla eğitim kurumlarında, sağlık kurumlarında ve spor takımları ile çalışırlar.