Atadan dededen Gaziantep te doğan, 35 yıldır, Şahsi ve PAMUK AŞ Şirketi’in ÇKS çiftçilik belgesi, Fıstık ve Zeytin Üreticisi olan, İş İnsanı Mehmet PAMUK’a bir dokunduk bin ahh işittik.
İÇİ BENİ YAKARR DIŞI SİZİ YAKAR Dedi.
ANTEP FISTIĞI YEŞİL ALTINDI.!
Ama artık bırakın altını, Bakır bile değil, Olsa olsa Alüminyum olur. Diyen Pamuk!
MEŞAKATİN REZİLLİĞİN BİNİ BİN PARA, DERLER YA TAMDA ON DAN BİR ÇİLE.
• Bir fıstık ortalama 25 yılda mahsule tam oturur. Fidancılar ve çok bilmişler, yok ya artık eskisi gibi değil, 10, 15 yılda veriyor der, sallarlar, bir ağaçta 1, 2 kg vermesi vermek demek değildir.
En az 20 yıl toprağı Ağacı işlemelisiniz, Her yıl Traktör, Yakıt, İşçilik demek. Yıllarda verdiğiniz emek ve maliyetin amorti etmesini beklersiniz, bu işleri yapan amorti edemez, çocuklara çoluklara kalır. Tabi onlarda bakar devam ettirir ise.
PAMUK;
• Araziyi mahsulü Bir yılda, 6 defa Enine Boyuna çift taraftan sürmen gerek, yani en az 10 defa sürülecek, Traktör, Yakıt, İşçilik demek. Mahsulün %5 i
• Budama İnsan gücü Mahsulün %3 ü
• Doğal gübreden 3 yılda bir vermen gerek, suni gübre mümkünse her yıl vermelisin. Gübre, Traktör, Yakıt, İşçilik demek. Mahsulün %20 si
• Her yıl iki defa farklı zamanlarda, ağaçları, Sinekten, böcekten, tırtıldan, pamuklanmadan ve benzerleri gibi, çiçeklerini dökmemesi için’de, en az 2 defa olmak üzere, içinde farklı tarım ilaçları ile karışımlardan ilaçlama yapmalısın. İlaç parası+ Holder ilaçlama bedeli+ Traktör, Yakıt, İşçilik demek. Mahsulün %15 si
• Fıstıklar Haziran temmuzda kendini göstermeye başlar ve dağda arazide gece gündüz nöbete başlarsınız, bekçi bulursanız tutarsınız oda ufak ufak yürütmezse. 2 ay kadar hırsızlara karşı beklenmesi gereklidir. Birkaç yerde dağınık ise araziniz, bir oraya bir diğerine sabaha kadar dolanır durusunuz. Mahsulün %7 si
• Üzerinde bazen hırsız yakaladığımız olur, silahlar tüfekler çekilir, restleşilir, kim kaçarsa artık, ecel bir adım ilerde sadece.
• Ağustos Toplama zamanı gelir, meşakkatli bir süreç ve insan ile dönen bir iştir. Yüzlerce Yevmiye verirsiniz, Çalışmak için bulduklarımız, kadın kız normal amele elinize geçmez, zaten köylerde gençler kalmadı hepsi şehirde, arazinin bağlı köyünde adam bulamazsınız, olanda kendi arazisine koşar. Mahsulün %35 si
• Ağaçtan dökülenler, şal dışına dökülenler tek tek mümkün olduğunca toprağın içinden seçerek toplanır. Tamamen işçilik 5, 10 kg boşa gitmesin diye. İşçilik ile birlikte yine taşıma için, Traktör, Yakıt, İşçilik demek. Mahsulün %2 si
• Komisyoncu maliyetlerine, getir götürürler bunlarda kendi içinde maliyetle. Mahsulün %7 i Gibi.
• Ne kaldı %6 gözüken kar kalırsa her yıl.
• Çiftçi bir yıl rezilyini çekiyor, komisyoncu 2 günde aynı parayı kazanıyor. Onlarca arazi sahibi gibi.
• Tabi bir gece hırsızlar malını gece yarısı operasyonu ile bekçisiz bulduğu an çarpmazsa sonuç bu. Hırsızlara beyler borçlu. Jandarma vs boş. Çözüm bende sorana anlatırım. Dedi ve;
Mehmet PAMUK Şöyle devam etti;
• Keşke bu noktada oohhh dedirtse güzel bir nefes alsak. Yoook neredee?
• Hele komisyoncuya götürürsün satalım mahsulümüzü, işçilikleri masrafları çıkaralım, birazda elimiz para görsün diyerek satmak için bırakırsın. Komisyoncuyu tembih edersin, fiyat verdiklerinde beni ara onay verirsem sat dersin, kabuklu fıstık 3, 4 gün içinde satılmazsa taze fıstık solar, dolayısı ile zaten satmak zorundasınız. Birkaç gün geçer, Komisyoncu aramaz, sen ararsın ne yaptın dönmedin diye. Komisyoncu derki Kg 150.00tl ye sattım, nasıl yani bana bilgi vermeden niçin satıyorsun dersin ama nafile kendi malı gibi alışmışlar köylünün elinden malları toplayıp toplayarak stokçu ve kapitalizm’ e peşkeş çekmeye. 3 yıldır aynı komisyoncu M.G yi sert uyarınca, Benim elamanlara seneye bana bu adamın malını satmaya getirmeyin demiş.
• Evet, sayın Komisyoncu bu yıl istesen’de yalvarsan da getirmeyeceğim, çünkü satmayacağım.
• Ne yapacaksın diyenleri Duyar gibiyim;
• Para harcamaya devam edeceğim, Mahsulü Fıstık fabrikasına götüreceğim, Kabuğunu gerek soydurmadan, gerekse soydurarak, temizletip kurutacak ve Kışa kadar bekleteceğim. Dolayısı ile tüccar ve komisyoncunun eline bırakmayacağım, alan alacak satan satacak. Dolayısı ile fiyatları biraz daha normale binecektir.
• Tamam, bunu benim gücüm var ben yaptım, Zavallı çiftçi her şeyi borç harç ile yapmış nasıl satmasın, işte O zavallı gariban köylünün elinden, yok fiyatına alan, Tüccar ve Ona ön ayak olan bu komisyoncuların yatacak yeri yok.
• Düşünün mahsulü zor zar borç harç meydana getirmiş, gariban çiftçi Fıstığın Kg Boz erken toplanan baklavalık ve Kadayıflıkların, Kg 100.00tl Ben olmuş araları çıtlamış ve tuzlu fıstık olacakların ise kg 150.00tl ye alıyorlar. Ya geçen yıl 160.00tl ye sattım kanı kuruyacısalar, bu fiyatı belirleyen Çiftçimiz olmalı çiftçi fiyat belirlemez ise sonuç üzerine para vermek olur. Dedi
Pamuk sözlerinde çarpıcı açıklamalara yer verdi ve devam etti;
• Fıstık; Bir yıllık yetişme süresinde, Dolu veya çiçekken sert fırtınalar çiçeklerini dökmemişse’ ki böyle bir risk her yıl var. Ancak Fıstık bazen 2 yılda bir verir. Bazen ise farklılıklarla, %10 %30 %40 %100 vs vs veya %0 mahsul alırsınız dolayısı ile bir yıllık topladığınız fıstık o yıl iyi diye, iyi demek değil ya da az diye kötü demek değil. Dolayısı ile,
• Maliyetlerine baktığınız zaman üst üstte 5 yıllık mahsul Fıstık’ı Üst üste toplayarak 5 e bölmeniz lazım’ki yılda ortalama ne kadar kg ortalamada topluyorsunuz hesap meydana çıksın.
Diye sözlerine devam eden Fıstık Üreticisi Mehmet PAMUK
• Sevgili okurlar, Toprağı olan ve çiftçilik yapmayı düşünenler, aman ha diyeyim.
• Araziniz boş kalsın daha değerli, Niçin’mi Çünkü arazinize şehir yaklaşınca imara giriyor, Tarım alanı olduğundan, siz tarım yapıyorsanız imar vermiyorlar, Yanında tarım yapmayan imara giriyor ve kat kat sizin arazinizden çok daha fazla değerleniyor. Gel de Çiftçilik yap ülke kalkınsın. dedi.
Mehmet PAMUK Geçmiş yılardaki Güneydoğu birlik için, şunları aktardı;
• Geçmişte Devlet kontrolünde Fıstığı çiftçiden satın alan bir Güneydoğu birlik vardı. Fındıkta olduğu gibi, Fıstığın bir Taban fiyatını belirlerdi piyasa onun altında fiyat veremez verse de alamazdı.
Ne oldu da kapandı, çok basit Çünkü zarar ediyordu, niçin zarar eder mantık nedir derseniz, aldığı fiyat belli, sattığı fiyat ise altında olmaz, Ama yetkililer veya Suistima eden memurlar, canı istediğinde 3 sınıf, fıstığı, 1 sınıf diye iyi fiyata alır, canı istediğinde 1 sınıf fıstığı 3 sınıf diye alır ve birilerine fayda sağlarlar. Tüm kamuda olduğu gibi, arpalıklar insan besleme kampları gibi kullanılırdı.
Tabi her dönem öylemidir, değildir tabiki iyi ve kötü dönemleri olmuştur. Umudumuz ki düzgün benzer bir yapı kurulsun çftçi kazansın.
• Bu işten kimler karlı çıkıyor.
• Komisyoncular
• İhraç yapıyorum diye toplayan tüccarlar kökünü götürüyor, Yasaklansın yurt dışı.
• Tablacı, Perakendeciler Ben Taze fıstığı 150tl ye alıyor 300 tl ye satıyorlar Allahtan korkun ya.
• Fıstık pahalandı diye devamlı zam yapan, Tatlıcı, Baklavacı, Kadayıfçılar, Katmerciler, Bu fıstık dönemi ucuza tüm yıl kullanacağı fıstığı satın alır anbara koyar. Ama süre geçtikçe sanki yeni fıstık alıyormuşgibi fiyatları ufak ufak yükseltmeye devam ederler. Sonrada fıstığa zam geldi diye ürünlerini katlaya katlaya satarlar. vs vs
• En kestirmeden komisyoncular odası ağız birliği yapsın rakamları yükseltin, Üreticinin kul hakkına geçmesinler.
• Bazı belediyeler el atmış ürün alacakmış Taban fiyatın ne onu açıklasana ürün satılmıyor değil’ ki fiyat ucuza gidiyor. En az 250.00tl Taban fiyatı belirle hep beraber alkışlayalım çiftçi zarar etmesin. Komik mazot destekleri ile olmaz bu işler. Piyasadan, %3, %5 fazlaya almanız hiç bir şey değiştirmez. O zaman derimki sizinde bir hinlik planınız var kime satmak için mal topluyorsunuz derim. Dedi ve Noktayı koydu.
Mehmet PAMUK Çiftçinin ne durumda olduğunu yakinen bilen birisi olarak maalesef parlak bir gelecek olmadığını meşakkatleri aktararak zorlukları dile getirdi ve;
Anlayacağınız Bu işlerin Kökü zarar, ben ettim siz etmeyin, Benden Söylemesi. Dedi.