Bir ülkede vatandaşların ihtiyaç duyduğu sağlık hizmetleri alabilmesi için katlanılan maliyetlerin toplamı sağlık harcaması olarak nitelendirilmektedir. Bu kapsamda yapılan sağlık harcamalarının kaynağı kamu veya özel sektör harcaması veya cepten harcama olabilir. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) sağlık harcaması kapsamında, hastaneler, evde hemşirelik bakımı, ayakta bakım sunanlar, perakende satış ve diğer tıbbi malzeme sunanlar, halk sağlığı programlarının sunumu ve yönetimi, genel sağlık yönetimi ve sigorta, diğer endüstriler bazında sağlık hizmeti almak için yapılan her türlü harcamayı sağlık harcaması olarak kabul etmektedir.
TÜİK’in 7 Aralık 2022 tarihli açıklamasına göre Türkiye’de sağlık harcamaları 2020 yılında 353 milyar TL’yi aştı.
Toplam sağlık harcaması 2021 yılında bir önceki yıla göre %41,6 artarak 353 milyar 941 milyon TL’ye yükseldi. Genel devlet sağlık harcaması %41,5 artarak 280 milyar 220 milyon TL’ye ulaştı. Özel sektör sağlık harcaması ise %42,1’lik bir artış oranı ile 73 milyar 721 milyon TL olarak tahmin edildi.
Genel devlet sağlık harcamasının toplam sağlık harcamasına oranı 2021 yılında %79,2, özel sektör sağlık harcamasının ise %20,8 olarak gerçekleşti. Genel devlet ve özel sektörün alt bileşenlerine bakıldığında, 2021 yılında Sosyal Güvenlik Kurumu %47,2, merkezi devlet %31,4, hanehalkları %15,9, sigorta şirketleri %2,6, hanehalklarına hizmet eden kar amacı gütmeyen kuruluşlar ile diğer işletmeler %2,3, mahalli idareler %0,6’lık bir paya sahip oldu.
Cari sağlık harcaması 2021 yılında bir önceki yıla göre %42,0 artarak 330 milyar 928 milyon TL’ye yükseldi. Sağlık harcamaları kapsamındaki yatırımlar %36,4 artarak 23 milyar 13 milyon TL’ye ulaştı.
Toplam sağlık harcamasının sağlık hizmeti sunucularına göre dağılımı incelendiğinde, ilk üç sıra 2021 yılında da değişmedi. Sağlık hizmetleri ve ürünleri satın almak için başvurulan sağlık kurumları içerisinde en büyük payı 2021 yılında %49,5 ile hastaneler oluşturdu. Hastaneleri sırasıyla %22,8 ile perakende satış ve diğer tıbbi malzeme sunanlar ve %9,4 ile ayakta bakım sunanlar izledi.
Hanehalkları tarafından tedavi, ilaç vb. amaçlı yapılan cepten sağlık harcaması 2021 yılında bir önceki yıla göre %40,5 artarak 56 milyar 342 milyon TL’ye ulaştı. Hanehalkı cepten sağlık harcamasının toplam sağlık harcamasına oranı 2021 yılında %15,9 olarak gerçekleşti.
(Mehmet ATASEVER/medikalnews.com)
